Oʻzbek 
2025-yilda O‘zbekistonda talabalar va yoshlar uchun kreditlar
15.08.2025
2025-yilda O‘zbekistonda ta’lim kreditlash tizimi yangi rivojlanish bosqichiga ko‘tarildi. Davlat 8,3 mingta loyiha orqali 292 mingta ish o‘rni yaratadigan yoshlar dasturlari uchun rekord darajadagi 35 milliard dollar ajratdi.
1. Davlat dastaklari
2025-yil O‘zbekistonda ta’limni moliyalashtirish uchun tub burilish yili bo‘ldi. Prezident Shavkat Mirziyoyev talabalarni qo‘llab-quvvatlashga yondashuvni tubdan o‘zgartirgan bir qator farmonlarni imzoladi:
- →
Dunyoning TOP 300 oliy o‘quv yurtlari talabalari uchun 20 000$ gacha imtiyozli kreditlar. O‘zbekiston tarixida birinchi marta banklar xalqaro ta’lim uchun bunday katta miqdorda mablag‘ bera boshladi. - →
«El-yurt umidi» jamg‘armasi 2024-yilga nisbatan STEM (fan, texnologiya, muhandislik, matematika) yo‘nalishlari uchun kvotalarni 3 barobarga oshirdi. - →
Beruniy nomidagi xalqaro maktab har yili 3000 nafar istiqbolli o‘quvchilarni, jumladan, kam ta’minlangan oilalarning 300 nafar farzandini tayyorlashni boshladi.
Qiziqarli fakt
2025-yilda O‘zbekiston talabalar soni bo‘yicha dunyoning eng yaxshi 500 ta oliy o‘quv yurtida Markaziy Osiyoda birinchi o‘rinni egalladi: 30 kishi eng yaxshi 10 ta, 500 kishi eng yaxshi 100 ta, 1500 kishi eng yaxshi 300 ta oliy o‘quv yurtida tahsil olmoqda.
2. Ta’lim krediti
2025-yilda ta’lim kreditlari tizimi turli toifadagi talabalar uchun moslashuvchan shart-sharoitlarni taklif etadi:
2.1. Imtiyozli stavkalar
Yiliga 0%
Yetim bolalar va I-II guruh nogironlari uchun. Kreditning butun muddati davomida foizlardan to‘liq ozod qilish.
14% yillik
Talaba qizlar uchun – standart bozor stavkalaridan 4-6 foizga past.
Markaziy bank asosiy stavkasi
Qolgan toifadagi talabalar uchun. 2025-yil iyul oyida 17 foizni tashkil etadi.
2.2. Kredit shartlari
| Kurs | Moliyalashtirish | Talablar |
|---|---|---|
| 1-kurs | Shartnoma qiymatining 100% | O‘zlashtirish shartlarisiz |
| 2-6 kurslar | Narxning 80% gacha | O‘rtacha ball ≥3 |
Ta’lim kreditlarini qaytarish muddati 15 yilgacha, shu jumladan o‘qishni tugatgandan keyin 7 yilgacha uzaytirildi. Bu bitiruvchilarga ishga joylashish va moliyaviy ahvolini barqarorlashtirish uchun yetarli vaqt beradi.
«2025-yilda biz ta’lim kreditlari tizimini butunlay qayta ko‘rib chiqdik. Endi har bir iqtidorli yosh, oilaning moliyaviy ahvolidan qat’i nazar, O‘zbekistonda yoki xorijda sifatli ta’lim olishi mumkin.»
– O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining rasmiy bayonoti
2.3. Kreditni qanday rasmiylashtirish mumkin
2025-yilda ta’lim kreditini rasmiylashtirish jarayoni maksimal darajada soddalashtirildi:
-
- Talim-krediti.mf.uz yoki my.gov.uz:cite[3]
portali orqali onlayn ariza berish
- Hujjatlarni tasdiqlash:
- Pasport yoki ID karta
- OTM bilan shartnoma
- Daromadlar haqida ma’lumotnoma (ota-onalar/vasiylar uchun)
- Murojaat 3-5 ish kuni ichida ko‘rib chiqiladi
- To‘g‘ridan-to‘g‘ri ta’lim muassasasi hisobiga pul o‘tkazish
Bilish muhim
2025-yildan boshlab ta’lim kreditlari faqat kunduzgi ta’lim shakli talabalariga beriladi. Ushbu o‘zgarish byudjet mablag‘laridan foydalanish samaradorligini oshirishga qaratilgan.
3. Qo‘shimcha imkoniyatlar
Ta’lim kreditlaridan tashqari, 2025-yilda O‘zbekiston talabalari boshqa qo‘llab-quvvatlash dasturlaridan foydalanishlari mumkin:
- 1
«Yoshlar biznesi» dasturi – o‘z biznesingizni rivojlantirish uchun 100 million so‘mgacha (~8 000$) 14% lik kreditlar - 2
Xorijda amaliyot o‘tash – har yili 100 nafar yosh mutaxassis yetakchi xalqaro kompaniyalarga o‘qishga yuboriladi - 3
Startap grantlari – «Eng yaxshi ijodiy g‘oya» tanlovi orqali talabalarning biznes g‘oyalarini amalga oshirish uchun 300 million so‘mgacha
2025-yilda O‘zbekiston talabalarining 68 foizi ta’lim uchun kredit dasturlaridan foydalanadi. Davlat iste’dodli yoshlarni qo‘llab-quvvatlash uchun rekord darajadagi 1,2 trillion so‘m (≈100 million dollar) ajratdi.
1. Ta’limni imtiyozli kreditlash davlat dasturi
2024-yil may oyidan boshlab O‘zbekistonda Prezidentning PF-82-son Farmoniga muvofiq yangilangan ta’lim kreditlash tizimi joriy etildi. 2025-yildagi asosiy o‘zgarishlar:
- 1
Moliyalashtirish limiti oshirildi – birinchi kurs talabalari uchun shartnoma qiymatining 100% gacha va 2-6 kurs talabalari uchun 80% gacha - 2
Imtiyozli toifalar kengaytirildi – endi nafaqat yetimlar, balki oyiga 2 million so‘mdan kam daromadga ega bo‘lgan oilalarning farzandlari uchun ham yillik 0% to‘lash imkoniyati mavjud - 3
Tarmoq kvotalari joriy etildi – kreditlarning 45 foizi STEM-mutaxassisliklari (texnik va tabiiy fanlar) uchun zaxiralangan
Ta’lim kredit statistikasi
Oliy ta’lim vazirligining 2025-yil iyul oyi ma’lumotlariga ko‘ra:
- 3,2 ming talaba chet elda o‘qish uchun kredit oldi
- 14 500 ta ariza 0% chegirma bilan tasdiqlandi
- Qarz oluvchilarning 78 foizi talabalar (imtiyozli stavka 14%)
- O‘rtacha kredit miqdori – 28 mln so‘m (≈2300$)
2. Yetakchi universitetlarda o‘qish uchun kredit dasturlari
2025-yildan boshlab O‘zbekistonda dunyoning eng yaxshi oliy o‘quv yurtlarida ta’lim olishni moliyalashtirish bo‘yicha maxsus dastur amal qiladi:
Jahonning eng yaxshi 300 ta universiteti uchun
Chegarasi: yiliga 20 000$ gacha
Kvota: yiliga 3000 ta joy
Ustuvorlik: texnik mutaxassisliklar
Kam ta’minlangan talabalar uchun
Chegarasi: yiliga 25 000$ gacha
Kvota: 300 ta maxsus joy
Shartlar: ishga kirgandan keyin to‘liq qaytarish
2.1. Tayyorgarlikning ustuvor yo‘nalishlari
2025-yilda O‘zbekiston iqtisodiyoti uchun strategik ahamiyatga ega bo‘lgan mutaxassisliklarga alohida e’tibor qaratilmoqda:
| Yo‘nalish | Kvota ulushi | maks. summa | Bonuslar |
|---|---|---|---|
| Energiya va qayta tiklanadigan manbalar | 25% | 25 000$ | stipendiyaga +10% |
| Transport va logistika | 20% | $22,000 | Kafolatlangan amaliyot |
| Shaharsozlik va aqlli shahar | 15% | $20,000 | Hukumatdan mentor |
«2025-yilda biz birinchi marta kam ta’minlangan oilalardan chiqqan talabalar uchun alohida kvotalar ajratdik. Endilikda 300 nafar iqtidorli yoshlar ota-onalarining moliyaviy ahvolidan qat’i nazar, dunyoning eng yaxshi oliy o‘quv yurtlarida tahsil olishlari mumkin bo‘ladi.»
– Oliy ta’lim vaziri o‘rinbosari
3. 2025-yilda ta’lim krediti olish
Talaba kreditini rasmiylashtirish tartibi soddalashdi, biroq quyidagi tafsilotlarga e’tibor qaratish talab etiladi:
3.1. Bosqichma-bosqich ko‘rsatma
Dasturni tanlash
Kredit turini (mahalliy/xalqaro) aniqlang va mezonlarga mosligini tekshiring
2
Hujjatlarni tayyorlash
Pasport, oliy ta’lim muassasasi bilan shartnoma, oilaviy daromad ma’lumotnomasi, akademik yutuqlar
Talabnoma yuborish
Talim-krediti.mf.uz portali orqali yoki 12 ta vakolatli bank filiallarida
Mablag‘ olish
Tasdiqlangandan keyin 10 ish kuni ichida to‘g‘ridan-to‘g‘ri universitetga o‘tkazish
Rasmiylashtirishdan oldin bilish muhim
- Arizani ko‘rib chiqish muddati – kredit turiga qarab 5 dan 15 ish kunigacha
- Xalqaro dasturlar uchun oliy ta’lim muassasasiga qabul qilinganlik tasdig‘i talab etiladi
- Imtiyozli toifalar maqomini tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim etishi kerak
- Muddatidan oldin to‘lash 1 yillik o‘qishdan keyin jarimalarsiz amalga oshiriladi
Yoshlarni moliyaviy qo‘llab-quvvatlash: 2025-yilda O‘zbekiston talabalari va tadbirkorlari uchun kredit dasturlari
2025-yilda O‘zbekistonda yoshlarni ta’lim va biznesga kreditlash tizimi yangi rivojlanish bosqichiga ko‘tarildi. Davlat iqtidorli talabalar va yosh tadbirkorlarni qo‘llab-quvvatlash uchun rekord darajadagi 1,2 trillion so‘m (≈100 million dollar) ajratdi.
Yosh tadbirkorlar uchun biznes kreditlari: startaplar va innovatsiyalar
O‘zbekiston yosh tadbirkorlari 2025-yilda startaplar va kichik biznesni qo‘llab-quvvatlash uchun ishlab chiqilgan maxsus kredit dasturlaridan foydalanishlari mumkin. Ushbu moliyaviy vositalar innovatsion g‘oyalarni muvaffaqiyatli tijorat loyihalariga aylantirishga yordam beradi.
| Dastur | maks. summa | Stavka | Muddati | Xususiyatlar |
|---|---|---|---|---|
| «Kelajakka qadam» | 100 mln so‘m (~$8,000) | 14% | 5 yil | Har qanday biznes g‘oyalar uchun |
| «Startap yoshlar» | 50 mln so‘m (~$4,000) | 10% | 3 yil | Faqat IT-loyihalar uchun |
«Kelajakka qadam» dasturi yosh tadbirkorlarga o‘z biznesini rivojlantirish uchun 100 million so‘mgacha mablag‘ olish imkonini beradi. Ushbu mablag‘lar asbob-uskunalar sotib olish, binolarni ijaraga olish yoki marketing faoliyati uchun ishlatilishi mumkin. Dasturning o‘ziga xos xususiyati dastlabki 6 oyda imtiyozli davr bo‘lib, bunda faqat kredit bo‘yicha foizlar to‘lanadi.
IT-startaplar uchun yillik 10 foizlik pasaytirilgan foiz stavkasi bilan «Startap-yoshlar» maxsus dasturi ishlab chiqilgan. Ushbu tashabbus O‘zbekistonning raqamli iqtisodiyotini qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan bo‘lib, yosh dasturchilar, dizaynerlar va texnologiya sohasidagi boshqa mutaxassislarga o‘z loyihalarini amalga oshirishda yordam beradi.
«2025 yilda yoshlar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatlashga alohida e’tibor qaratdik. Har bir iqtidorli yosh boshlang‘ich kapitaldan qat’i nazar, o‘z biznes g‘oyalarini amalga oshirish imkoniyatiga ega bo‘lishi kerak.»
– O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi vakili
Kreditlarni rasmiylashtirish tartibi: raqamli yechimlar va hujjatlar
2025-yilda yoshlar uchun ta’lim va biznes kreditlarini olish jarayoni maksimal darajada sodda va shaffof bo‘ldi. Jarayonning asosiy qismi rasmiy davlat portallari orqali onlayn tarzda o‘tkaziladi.
Ta’lim krediti olish uchun ariza berish uchun talim-krediti.mf.uz maxsus portaliga tashrif buyurish yoki my.gov.uz yagona davlat xizmatlari portalidan foydalanish lozim. Ushbu platformalar so‘rovnomani to‘ldirish, hujjatlar skanerini yuklash va real vaqt rejimida ariza holatini kuzatish imkonini beradi.
Qarz oluvchilarga qo‘yiladigan asosiy talablar O‘zbekiston fuqaroligi va kunduzgi ta’limni o‘z ichiga oladi. Ijtimoiy himoyaga muhtoj oilalardan bo‘lgan talabalar uchun soddalashtirilgan shartlar mavjud – ularga garov yoki kafillar talab qilinmaydi. Buning o‘rniga davlat bunday kreditlar bo‘yicha kafil bo‘ladi.
Kredit rasmiylashtirish uchun zarur hujjatlar
Ta’lim kreditlari uchun pasport yoki ID-karta, ta’lim muassasasi bilan tuzilgan shartnoma va oilaning daromadlari to‘g‘risidagi ma’lumotnoma talab qilinadi. Biznes kreditlari batafsilroq hujjatlar to‘plamini, jumladan biznes-reja, moliyaviy bashoratlar va kasbiy malakani tasdiqlovchi hujjatlarni talab qiladi.
Arizani ko‘rib chiqish muddati kredit turi va tizimning yuklanganligiga qarab 3 kundan 10 ish kunigacha. Eng qizg‘in davrlarda (avgust-sentyabr) murojaatlarning ko‘pligi sababli ishlov berish vaqti 15 kungacha cho‘zilishi mumkin.
Ariza ma’qullangach, mablag‘lar to‘g‘ridan-to‘g‘ri ta’lim muassasasi yoki biznes-loyiha hisob raqamiga o‘tkaziladi. Bu kredit mablag‘laridan maqsadsiz foydalanish imkoniyatini istisno qiladi va pullarning aynan ta’limga yoki tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishga sarflanishini kafolatlaydi.
Вас могут заинтересовать
